Asian Identity

AI NEWSLETTER Vol.54 “ขบคิดเรื่องความเป็นผู้นำสไตล์เอเชีย ตอนที่ 1” – JUN, 2023

12 มิ.ย..2023

สำหรับ AI Newsletter ฉบับที่ 54 นี้ รวมทั้งอีกหลายฉบับต่อจากนี้ ผมอยากจะชวนทุกท่านมาลองขบคิดเรื่อง “ความเป็นผู้นำในแบบเอเชีย” กันครับ

พวกเราชาว Asian Identity เชื่อว่า รูปแบบการบริหารจัดการองค์กรที่เหมาะสมกับคนเอเชียนั้นมีอยู่จริง

เนื่องจากแต่ละประเทศนั้นมีวัฒนธรรมและภาษาแตกต่างกันออกไป หากบังคับใช้กฎเกณฑ์เดียวกันทั่วโลกโดยไม่คำนึงถึงตัวแปรข้างต้น ก็จะส่งผลให้การทำงานเป็นไปอย่างไม่ราบรื่น

โดยเฉพาะ “งานบริหารบุคลากร” ซึ่งมีเรื่องความรู้สึกของพนักงานเข้ามาเกี่ยวข้องนั้น มีหลายประเด็นที่ต้องระมัดระวังเป็นอย่างยิ่ง คนในวงการ HR คงรู้กันดีอยู่แล้วว่า ถ้านำกฎเกณฑ์สากลซึ่งเป็นมาตรฐานเดียวกันทั้งโลกมาใช้ โดยไม่คำนึงถึงความรู้สึกของอีกฝ่าย ก็มักจะไม่ได้ผลตามที่ต้องการนัก

“ขบคิดเรื่องความเป็นผู้นำสไตล์เอเชีย ตอนที่ 1”

ลักษณะเด่นของภูมิภาคเอเชียคืออะไร?
มาดูกันว่าลักษณะเด่นของภูมิภาคเอเชียคืออะไร? แน่นอนว่า เอเชียนั้นกว้างขวางและหลากหลายมากเสียจนไม่สามารถอธิบายสั้นๆได้ แต่สำหรับสิ่งที่ต่างกันอย่างชัดเจนระหว่างโลกตะวันตกและโลกตะวันออกนั้น มีนักวิชาการชื่อ Robert Nisbet Bain สรุปไว้ดังนี้

“แนวคิดของคนยุโรป คือ การที่การกระทำของบุคคลหนึ่งนั้นเป็นที่เข้าใจได้เมื่ออ้างอิงตามกฎเกณฑ์ที่เรียบง่าย”

“โลกของชาวเอเชียนั้นซับซ้อนกว่า จำเป็นต้องคำนึงถึงปัจจัยหลากหลายในการทำความเข้าใจเรื่องใดเรื่องหนึ่ง”

โลกตะวันตกมักจะนำสิ่งต่างๆ มาอธิบายด้วยคำพูด วิเคราะห์ และสร้างข้อกำหนดขึ้นมา ส่วนโลกตะวันออกจะทำตรงกันข้าม เรื่องที่คลุมเครือก็จะปล่อยไว้เช่นนั้นโดยไม่พยายามหาคำอธิบายมากจนเกินไป

แม้ในทางการแพทย์ เราก็มองเห็นความแตกต่างระหว่างโลกตะวันตกและตะวันออกเช่นกัน โลกตะวันตกจะวินิจฉัยโรคตามอาการ เมื่อรักษาอาการนั้นหายก็จะถือว่าหายป่วย ส่วนการแพทย์แผนตะวันออกมักจะพิจารณาถึงภาพรวม และการฟื้นตัวของร่างกายด้วย กล่าวคือ การแพทย์ทั้งสองฝั่ง “โฟกัส” กันคนละจุด จึงถือเป็นอีกหนึ่งความแตกต่างของวัฒนธรรมสองฝั่งก็ว่าได้

โลกของเราถูกสร้างขึ้นด้วยความคิดเห็นส่วนตัวของแต่ละบุคคล
ลักษณะเด่นของแนวคิดแบบเอเชียคือ การให้ความสำคัญกับ “ตนเอง” มากกว่า “ความจริงที่ไร้อคติ”

ศาสนาพุทธซึ่งถือกำเนิดในประเทศอินเดียเชื่อเรื่อง “กรรมเป็นผลของการกระทำ” จึงสอนให้ผู้คนละทิ้งกิเลส (=เพื่อไปสู่นิพพาน) ส่วนลัทธิเต๋าในจีนนั้น เน้นเรื่องการละทิ้งเจตนา และปฏิบัติต่อโลกด้วยการกระทำที่สอดคล้องกับธรรมชาติ หรือที่เรียกว่า “นิรกรรม (อู๋เหวย)” นั่นเอง

ไม่ว่าจะเป็นแนวคิดแบบใดก็ตาม สุดท้ายแล้ว “การควบคุมตนเอง” ก็คือสาระสำคัญ

ผมมองว่า แนวคิดเหล่านี้เป็นประโยชน์กับพวกเราซึ่งเป็นผู้คนในยุคปัจจุบัน

คุณผู้อ่านคงมีเพื่อนร่วมงานหรือลูกน้องที่ไม่ค่อยขยันทำงานสักเท่าไรใช่ไหมครับ ซึ่งเรามักจะมองว่า พวกเขาเป็น “คนหัวรั้น” แต่จริง ๆ แล้วพวกเขาอาจจะกำลังเจอปัญหาอะไรอยู่

อย่างไรก็ตาม การมองพวกเขาเป็นปัญหาไม่ได้ทำให้สถานการณ์ดีขึ้น เพื่อให้พวกเขาตั้งใจทำงานมากขึ้น ลองทบทวนดูครับว่า เราเองสามารถปรับเปลี่ยนแนวทางการเข้าถึงอีกฝ่ายได้ไหม สถานการณ์อาจจะดีขึ้นก็ได้ครับ

ถ้าผู้นำเปลี่ยนแปลง องค์กรก็เปลี่ยนตามไปด้วย
เม่งจื๊อเคยกล่าวไว้ว่า

“ถ้าเราพยายามสื่อสารอย่างจริงใจ อย่างไรก็ไม่มีคนที่ไม่ลงมือปฏิบัติ”

ในสถานที่ทำงาน ย่อมมีคนที่เราทำงานด้วยลำบาก คำว่า “อย่างไรก็ไม่มีคนที่ไม่ลงมือปฏิบัติ” อาจจะเป็นคำกล่าวที่เกินจริงไปหน่อย แต่ในทางกลับกัน คำกล่าวนั้นทำให้เราฉุกคิดได้ว่า “ก่อนที่จะตัดสินใครว่าเขาคงไม่ลงมือปฏิบัติ ให้ลองพยายามในส่วนของตัวเองให้เต็มที่ก่อน”

ที่จริงแล้ว เมื่อมนุษย์เรามองว่าใครคนหนึ่ง “เป็นอย่างนี้อย่างนั้น” ไปเสียแล้ว ก็ไม่ใช่เรื่องง่ายที่จะเปลี่ยนความคิดนั้น พูดง่ายๆ ว่ามี “อคติ” ไปแล้ว

ถ้าเราสื่อสารกับอีกฝ่ายด้วยอคติข้างต้น ผู้ฟังก็อาจจะสัมผัสได้ และรู้สึกต่อต้านยิ่งขึ้นในการรับสาร และก็จะส่งผลให้ตัวเราเองยิ่งมั่นใจว่า “เขาคงเข็นไม่ขึ้นแล้ว” ความสัมพันธ์ของมนุษย์นั้นเปราะบาง และหลุดเข้าสู่วงจรความสัมพันธ์ที่เป็นพิษได้อย่างง่ายดาย

ผู้ที่จะสร้างความเปลี่ยนแปลงได้คือตัวของคุณเอง สำหรับคุณผู้อ่านที่เป็นหัวหน้างาน หากคุณรู้ทันความคิดของตนเองที่มีต่อสิ่งรอบตัว คุณก็จะสามารถหลีกเลี่ยงวงจรข้างต้นได้ นอกจากนี้ ผู้บริหารองค์กรก็คาดหวังว่า พนักงานแผนก HR ซึ่งเป็นผู้รับผิดชอบในการสร้างวัฒนธรรมองค์กรจะสามารถทำได้ในลักษณะเดียวกัน

สรุปได้ว่า “ถ้าผู้นำเข้าใจความเป็นมนุษย์มากขึ้น องค์กรก็สามารถเปลี่ยนแปลงได้” พวกเราชาว Asian Identity อ้างอิงแนวคิดข้างต้นในการพยายามหาวิธีต่างๆ เพื่อพัฒนาบุคลากรครับ

โลกเอเชียมีแนวคิดมากมายที่เป็นประโยชน์ต่อผู้นำองค์กรมาตั้งแต่เมื่อ 2000 ปีก่อน ในครั้งต่อ ๆ ไป ผมจะนำแนวคิดอื่นๆ มาแนะนำในจดหมายข่าวนะครับ

ผมขอจบจดหมายข่าวฉบับนี้ไว้เพียงเท่านี้ ขอขอบคุณคุณผู้อ่านทุกท่าน

 

*ฉบับภาษาญี่ปุ่นอยู่ตรงนี้ครับ อย่าลืมแชร์ให้เพื่อนร่วมงานชาวญี่ปุ่นอ่านด้วยนะครับ!
https://asian-identity.com/hr-egg-jp/newsletter/jun-2023

*ข้อมูลเกี่ยวกับคอร์สพัฒนาบุคลากรระดับผู้จัดการชาวไทยและญี่ปุ่นเชิญอ่านที่นี่
https://asian-identity.com/hr-egg-th/event

*คุณนากามุระ CEO บริษัท Asian Identity ออกหนังสือเล่มใหม่เกี่ยวกับแนวคิดแบบเอเชีย กดอ่านรายละเอียดได้ที่นี่
Kinokuniya > https://thailand.kinokuniya.com/bw/9784866214498
Amazon > https://tinyurl.com/3wffbdkj 

 

Credit:
Photo by Pixabay from Pexels
Photo by Ryutaro Tsukata from Pexels
Photo by Andrea Piacquadio from Pexels
Photo by mododeolhar from Pexels

 

[content_block id=1898]